Το παρόν βιβλίο του Γιάννη Βλαχογιάννη γράφτηκε ύστερα από μακροχρόνιες έρευνές του σε αμέτρητα -γνωστά και άγνωστα- ιστορικά ντοκουμέντα και αποτελεί καρπό έντιμης μεταχείρισης, αυστηρού κοσκινίσματος και εξονυχιστικής αντιπαραβολής όλων των διαθέσιμων πηγών.

Χωρίζεται σε τρία μέρη:
Στο πρώτο, εξετάζονται οι ιστορικοί θρύλοι γύρω από τον προεπαναστατικό Μοριά. Πώς προέκυψαν οι Αρματωλοί από τους Κλέφτες του Μοριά; Ποιες ήταν οι διαφορές στα χαρακτηριστικά τους σε σχέση με τους Αρματωλούς και Κλέφτες της Ρούμελης; Οι θρύλοι για τους Μεϊντάνηδες, τους Κάπους, τον Ζαχαριά, τους Κολοκοτρωναίους και τους άλλους οπλαρχηγούς.

Στο δεύτερο, αναλύεται η πολεμική ιστορία του Μοριά από το 1769 έως το 1820. Η καταστροφή των Ορλωφικών, οι σχέσεις των Κλεφτών με τους προύχοντες, η δράση των Αρβανιτών, του Παναγιώταρου, του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και των Πετμεζαίων. Πώς περιγράφουν τα γεγονότα οι ξένοι περιηγητές, οι διάφορες ανέκδοτες πηγές καθώς και η προφορική λαϊκή παράδοση.

Στο τρίτο, εξετάζονται οι ποιητικοί θρύλοι και τα λαϊκά ιστορικά τραγούδια. Ποια είναι τα αυθεντικά και ποια τα πλαστά ή παραλλαγμένα λαϊκά τραγούδια για την Κλεφτουριά και τον Αρματωλισμό του Μοριά και της Ρούμελης;

Στο βιβλίο περιέχονται πέντε παραρτήματα, όπου παρατίθενται η βιογραφία του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη, η πολιορκία του πύργου του Αλή Φαρμάκη, ο θάνατος του γερό-Ντεληγιάννη, το πρακτικό ομονοίας των Κοτζαμπάσηδων τον Απρίλιο του 1816 και το τέλος του Σταματέλλου Τουρκολέκα και του Αναγνώστη Ζαχαρόπουλου τον Οκτώβριο του 1816.

Ανατύπωση της έκδοσης του 1935.